Home » Dossiers » Dagopvang » “De zorgmijders hebben recht op verwaarlozing”

“De zorgmijders hebben recht op verwaarlozing”

Het wordt er niet makkelijker op. De Volkskrant bericht over een experiment om daklozen en verslaafden verplicht te laten onderzoeken. Dat experiment lijkt mislukt te zijn. De vraag komt dan natuurlijk op of je voor mensen die de zorg mijden, wel een opvanghuis beschikbaar moet stellen. Je kunt overwegen om alleen mensen die zich laten behandelen, toe te laten in de dagopvang. Zo kun je ze toch “verleiden” om zich te laten behandelen.

De zorgmijders hebben recht op verwaarlozing

Van onze verslaggeefster, Ellen de Visser
gepubliceerd op 08 februari 2008 02:47, bijgewerkt op 02:47

AMSTERDAM – Er bestaat geen recht om met rust te worden gelaten. Wie met min negen graden in de bosjes wil slapen, wie zichzelf verwaarloost, eenzaam en agressief is, mag eens in zijn leven, ook tegen zijn zin, worden onderzocht om te bekijken wat er aan de hand is.

Dat was de beweegreden van de Tweede Kamer om begin 2006 de observatiemachtiging in te voeren. De zwervers van nu zijn geen Swiebertjes meer, wisten de politici, maar kwetsbare personen die niet altijd de zorg krijgen die ze nodig hebben. Omdat de strenge wetgeving bepaalde dat ze pas gedwongen konden worden opgenomen als ze een aantoonbare stoornis hadden die gevaar opleverde voor zichzelf of de omgeving.

Uit onderzoek blijkt dat in Nederland tussen de 23 duizend en 43 duizend verkommerden en verloederden leven, zorgmijders die mogelijk zijn afgegleden door psychiatrische problematiek. Die groep kon met de nieuwe regeling drie weken gedwongen in een kliniek worden geobserveerd.

Alleen het vermoeden van een stoornis was daarvoor voldoende. Gevaarlijk hoefden ze alleen voor zichzelf te zijn, door verwaarlozing bijvoorbeeld of zelfmoordneigingen.

Maar twee jaar na de invoering van de observatiemachtiging blijkt dat hulpverleners er nauwelijks gebruik van hebben gemaakt. De rechtbanken, die de machtigingen moeten goedkeuren, gaven er 50 af in 2006, en 37 in 2007.

Geneesheer-directeur Schermerhorn van de Amsterdamse instelling voor geestelijke gezondheidszorg (ggz) De Meren: € Al bij de invoering dacht ik: dat wordt niks. Die voorspelling is uitgekomen. €

Het verzet van de psychiaters was van meet af aan groot. € Mensen vastzetten zonder diagnose, dat zijn praktijken uit het voormalige Oostblok € , zegt psychiater Van Hezewijk, bestuurder van GGZ Breburg groep in Tilburg. De observatie helpt zorgmijders geen spat vooruit, meent hij. € Als na drie weken blijkt dat ze geen stoornis hebben, mogen ze weg en dan kun je op je vingers natellen dat je nooit meer contact met ze krijgt. Als ze wel een stoornis hebben, mag je ze nog niet behandelen. Daar moeten ze toestemming voor geven en dat geven ze vaak niet. €

De regeling is vanachter het bureau bedacht en voegt niets toe, zegt Schermerhorn. In twee jaar tijd heeft hij geen enkele observatiemachtiging aangevraagd. Ook zijn instelling doet veel aan bemoeizorg. De hulpverleners die op straat werken, kennen de groep, zegt hij, en weten of zij een psychiatrische stoornis hebben. Dreigt er gevaar, dan is observatie onnodig en is een gedwongen opname mogelijk volgens de bestaande regelgeving.

Zijn collega Schneider van de Parnassia Bavo Groep, een ggz-instelling in Rotterdam en Den Haag, vroeg de afgelopen twee jaar vijf keer een observatiemachtiging aan. Drie keer wees de rechter de aanvraag af. Want de Hoge Raad wierp een jaar na invoering een forse drempel op door te bepalen dat alleen mag worden geobserveerd als er voldoende zekerheid bestaat over een stoornis.

Van de twee pati nten die in Den Haag wel mochten worden geobserveerd, liep er een weg en dook onder. De tweede bleek een stoornis te hebben maar weigerde behandeling waarna hij onverrichter zake naar huis kon.

Schermerhorn kwam laatst voor het eerst een pati nt tegen voor wie observatie nuttig had kunnen zijn. € Het ging om iemand die psychotisch was en suikerziekte had, maar zich niet wilde laten behandelen zodat wij het verband tussen beide aandoeningen niet konden achterhalen. € Maar voor die enkele pati nt is wat hem betreft geen aanvulling op de wet nodig.

Schneider zegt het idee achter de regeling te waarderen. € Er is een beperkte groep pati nten over wie familie of buren zich zorgen maken terwijl hulpverleners niet goed weten wat er aan de hand is. Drie weken aandacht levert soms een ingang op voor behandeling. €

Maar de praktijk wijst uit, zegt ze, dat hulpverleners huiverig zijn om de opgebouwde precaire contacten op het spel te zetten. € Zo € n gedwongen observatie is ingrijpend. Als die op niets uitdraait, ben je iemand voor altijd kwijt. €

Bron : De Volkskrant

Vuilnisophaaldagen